Wat is werkdruk en hoe beïnvloedt het je organisatie?

Veelvoorkomende oorzaken van werkdruk:

Werkdruk ontstaat vaak door verschillende factoren die elkaar versterken. Uit de benchmarkdata blijkt dat 26% van de medewerkers in Nederland een te hoge werkdruk ervaart. Hieronder vind je de meest voorkomende oorzaken van werkdruk:

• Onduidelijke verwachtingen: Medewerkers weten vaak niet precies wat er van hen verwacht wordt, wat leidt tot stress en onzekerheid.
• Gebrek aan ondersteuning: Onvoldoende hulp van leidinggevenden of collega’s zorgt ervoor dat medewerkers zich alleen voelen in hun taken.
• Slechte werk-privébalans: Door een verstoorde balans tussen werk en privé maken medewerkers lange dagen, zonder voldoende tijd voor herstel.
• Te weinig tijd voor taken: Veel medewerkers ervaren dat ze niet genoeg tijd hebben om hun werk af te ronden, wat leidt tot overuren en een gevoel van overbelasting.
• Gebrek aan feedback: Wanneer medewerkers geen duidelijke feedback krijgen, weten ze niet of ze op de goede weg zitten, wat stress en frustratie kan veroorzaken.
• Onaangepaste werkomgeving: Een inefficiënte werkplek of onvoldoende middelen om het werk te doen, draagt bij aan het gevoel van druk en onvrede.

Symptonen en gevolgen

Een hoge werkdruk kan op korte termijn leiden tot verminderde prestaties en motivatie, maar op de lange termijn kan het ernstige gevolgen hebben zoals burn-outs, langdurig verzuim, en zelfs vertrek van medewerkers. Daarnaast zorgt een hoge werkdruk vaak voor spanningen binnen teams. Dit zijn veelvoorkomende symptonen:

• Vermoeidheid
• Verminderde concentratie
• Toenemende fouten
• Verhoogde irritaties binnen het team
• Afname van productiviteit
• Constant gevoel van tijdgebrek
• Structureel overwerken
• Gebrek aan energie aan het einde van de dag
• Lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of rugpijn

Burn-out en verzuim kost veel geld

In het afgelopen jaar groeide het aantal medewerkers dat zich langdurig ziek meldde vanwege stressklachten met 11%. Medewerkers met een burn-out zijn gemiddeld 240 dagen afwezig, wat bedrijven €315 per dag kost.

Benchmark in Nederland 2024:

26% van de medewerkers ervaart een te hoge werkdruk, waarvan 4% aangeeft dat het véél te hoog is. Dit brengt aanzienlijke risico’s met zich mee, waaronder een hoger verzuimpercentage en dalende medewerkerstevredenheid. Dit blijkt uit het nieuwe whitepaper over de werkdruk in Nederland anno 2024.

Werkdruk verlagen en het verminderen van werkstress

De termen werkdruk en werkstress worden vaak door elkaar gehaald. Echter is er wel een belangrijk verschil tussen beide. Werkdruk verwijst naar de hoeveelheid werk die iemand moet verrichten binnen een bepaalde tijd. Een hoge werkdruk betekent simpelweg dat er veel te doen is. Werkstress ontstaat wanneer de ervaren werkdruk de draagkracht van een individu overstijgt. Werkdruk is een objectieve factor en werkstress een subjectieve ervaring. Iemand kan een hoge werkdruk ervaren zonder gestrest te zijn, zolang de werkdruk in balans is met hun draagkracht. Omgekeerd kan iemand met een relatief lage werkdruk toch gestrest zijn als ze de eisen als te hoog ervaren.

Hier zijn 6 tips om de werkdruk te verlagen

Het verminderen van werk gerelateerde stress begint bij het identificeren van de oorzaken. Hier zijn enkele concrete stappen die werkgevers kunnen nemen om de werkdruk te verlagen en stress te verminderen.

1. Maak duidelijke afspraken:
   Wees duidelijk over wat er van medewerkers wordt verwacht, binnen welke tijd en met welke hulp en ondersteuning
2. Toon waardering voor je medewerkers:
   Persoonlijke erkenning is effectiever dan algemene complimenten. Toon waardering voor de inzet en bijdragen van je medewerkers. Dit heeft een positieve impact op de ervaren werkdruk en het enthousiasme, de betrokkenheid en loyaliteit.
3. Zorg voor een goede werkomgeving:
   Zorg voor de juiste (digitale en fysieke) middelen, informatie en een goede werkplek die nodig zijn, zodat je medewerkers het lekkerst kunnen werken. Overleg waar nodig met je medewerkers waar zij vooral behoefte aan hebben.
4. Maak het bespreekbaar
   Creëer een open cultuur waar medewerkers vrij kunnen praten over hun werkdruk en zorgen. Door regelmatig check-ins te doen, kunnen problemen vroegtijdig worden gesignaleerd.
5. Stimuleer feedback
   Train je medewerkers in het geven en ontvangen van feedback. Dat kan je zelf doen, of uitbesteden. Organiseer proactief momenten in het jaar waarin medewerkers feedback kunnen geven aan elkaar. (Dus niet perse top-down of bottom-up).
6. Maak werkdruk binnen je organisatie inzichtelijk
   Neem werkdruk mee als onderdeel van een jaarlijks medewerkersonderzoek of voer een apart werkdruk onderzoek uit. Daarmee maak je inzichtelijk wat er organisatie breed oorzaken zijn van een te hoge of te lage werkdruk.

Werkdruk meten met een onderzoek

Met gedegen onderzoek binnen jouw organisatie kan je overkoepelende thema’s naar boven halen en aanpakken. Dit kan in een apart thematisch werkdruk onderzoek, of als onderdeel van een breed medewerkersonderzoek. Je krijgt dan:

• Volledig inzicht in werkdruk met organisatie breed de oorzaken en gevolgen.
• Gerichte mogelijkheden om werkdruk effectief te verlagen.

Hier moet je aan denken bij een goed werkdruk onderzoek

• Definieer duidelijke doelstellingen, bijvoorbeeld:
  • het inzichtelijk maken van de huidige werkdruk
  • het achterhalen van de oorzaken van te hoge of te lage werkdruk.
  • het meten van het effect van eerdere de interventies / verbeterslagen om te kijken of je op de goede weg bent
• Kies de juiste onderzoeksmethode
  Ga je het bijvoorbeeld met een digitale vragenlijst doen (anoniem), interviews, observaties of een combinatie hiervan? Baseer je onderzoek ook op een erkend model, zoals het Job Demands & Resources model van Bakker & Demerouti om de werkdruk te analyseren.
• Meet relevante aspecten van werkdruk
  Zoals vrijheid, beschikbare tijd, waardering, verwachtingen, werkomgeving en waarden.
• Betrek medewerkers bij het onderzoek
  Zorg voor open communicatie over het onderzoek. Neem daarin de doelstellingen, de methode en de manier waarop de resultaten worden gebruikt mee.
• Zorg voor een goede follow-up en behandel het niet als ‘een projectje’.
  Zorg voor een concreet plan om de resultaten te analyseren en op te volgen. Stel ook concrete doelen op wat je met de opvolging wilt bereiken en blijf in gesprek met de medewerkers over de werkdruk en evalueer de voortgang van de genomen maatregelen.

Wacht dus niet te lang

Werkdruk is een blijvend aandachtspunt binnen iedere organisatie, maar door het bespreekbaar te maken, prioriteiten te stellen en de juiste ondersteuning te bieden, kunnen zowel de productiviteit als het welzijn van medewerkers worden verbeterd. Vergeet niet: het aanpakken van werkdruk gaat niet alleen over meer doen, maar vooral over slimmer werken.

Veelgestelde vragen over werkdruk

1. Wat is werkdruk?
   Werkdruk is de ervaren druk van werk gerelateerde taken en verplichtingen die invloed hebben op de balans tussen draagkracht en draaglast.
2. Hoe kan ik hoge werkdruk verminderen?
   Hoge werkdruk kan verminderd worden door werkdruk bespreekbaar te maken, duidelijke prioriteiten te stellen, medewerkers te ondersteunen, en een goede werk-privébalans te stimuleren.
3. Hoe meet ik werkdruk
   Dit kan door het onderdeel te maken van een breed medewerkersonderzoek of een aparte thematische meting te doen. Vraag naar in welke mate medewerkers werkdruk ervaren en wat de oorzaken zijn. Zorg altijd dat dit anoniem gebeurt. Het geeft je inzicht in oorzaken die je organisatiebreed kunt aanpakken.
4. Wanneer is werkdruk te hoog?
   Werkdruk is te hoog wanneer een medewerker structureel meer moet doen dan hij/zij aankan, wat vaak leidt tot stress, vermoeidheid, en een gebrek aan energie.
   

Wanneer deze factoren onbehandeld blijven, kan dit leiden tot langdurige stressklachten, verzuim en een negatieve impact op de bedrijfscultuur. Het is daarom belangrijk dat organisaties actief werkdruk monitoren en medewerkers ondersteunen.