Veerkracht Nederlandse beroepsbevolking niet slecht, maar kan zeker beter

Het onderzoek laat zien dat medewerkers zich gemiddeld ‘soms’ tot ‘vaak’ herkennen in veerkrachtstellingen als ‘ik eet gezond’ of ‘ik doe dingen waar ik in geloof’ of ‘mijn werk maakt mij gelukkig’. “Het streven is dat werkend Nederland zich ‘vaak’ tot ‘altijd’ herkent in de stellingen. Vandaar dat de gewenste score dus ergens tussen een 7,8 en 10 ligt. Hierbij geldt: hoe hoger de score, hoe veerkrachtiger, dus hoe beter”, aldus Arjen Maliepaard van Integron. Veerkracht wordt bepaald aan de hand van vijf elementen. Ook wel de ‘Vijf van Veerkracht’ genoemd. Deze zijn: de mate waarin mensen betekenis in het leven , positieve emoties en sociale support ervaren. En de manier waarop ze omgaan met tegenslag en hun fysieke gesteldheid. “Vooral de veerkracht rondom fysieke gesteldheid scoort wat minder: een 7,1. Daar is dus werk aan de winkel”, zo vervolgt Arjen Maliepaard.

Facilitaire dienstverlening minst veerkrachtige branche

Met een gemiddelde veerkrachtscore van 7,6 zijn de bouw en het onderwijs de meest veerkrachtige branches. Facilitaire dienstverlening scoort van alle branches het laagst en moet genoegen nemen met een gemiddeld cijfer van 7,0. De branche scoort op alle vijf de veerkracht-elementen lager. Vooral op het gebied van fysieke gesteldheid en positieve emoties. Het werk maakt medewerkers relatief minder gelukkig, ze eten minder gezond en slapen en ontspannen onvoldoende.

Verschillen tussen generaties: boomers meest veerkrachtig

Binnen organisaties zelf zijn er ook verschillen. Vooral tussen de oudste en jongste generatie. Boomers (geboren tussen 1945 en 1960) zijn veruit het meest veerkrachtig. Dat blijkt uit een gemiddelde veerkrachtscore van 7,7. Ze hebben een sterk sociaal vangnet, blijven kalm tijdens crises, vinden het werk zinvoller en ontspannen meer. Dat lukt de jongste generatie (generatie Z) juist minder met een gemiddelde score van 7,2. Rust vinden is voor hen een hele uitdaging. Ook is het voor deze generatie lastiger om fouten te durven maken. Verder laat het onderzoek zien dat generaties Z en Y zich onvoldoende gesteund vinden door hun werkgever als het op hun fysieke en mentale gezondheid aankomt. Arjen Maliepaard: “Het bieden van sociale steun op de werkvloer zou daarom een positief effect hebben op de veerkracht van deze generaties.”

Enthousiasme en veerkracht gaan hand in hand

Veerkrachtige medewerkers maken veerkrachtige organisaties. En omgekeerd. Hoe beter organisaties om kunnen gaan met veranderingen of tegenslagen des te sneller en gemakkelijker ze kunnen bijsturen en vooruitkomen. Een andere succesformule van organisaties ligt bij enthousiaste medewerkers. Die ervaren minder werkdruk, zijn minder vaak ziek en bevelen hun organisatie aan bij anderen. Dat is terug te zien in de employee Net Promoter Score (eNPS). Promoters zijn het meest enthousiast en daar is ook direct de link met veerkracht. Promoters zijn met een 7,9 namelijk een stuk veerkrachtiger dan passives (7,4) en detractors (‘niet-aanbevelers’) met een 6,5.

Inzicht belangrijk

“Het is duidelijk dat veerkracht veel mooie voordelen kan opleveren voor organisaties en dat is niet alleen de verantwoordelijkheid van het individu. Belangrijk is dus om inzicht te krijgen in de veerkracht binnen je organisatie via onderzoek, doelen te stellen en te weten waar je naartoe wilt met je organisatie en te monitoren op vooruitgang en zo nodig bij te sturen”. De mate van veerkracht die iemand bezit is grofweg voor 50% aangeboren en slechts 10% is afhankelijk van de omstandigheden waarin iemand zit. “Goed nieuws: de overige 40% is aan te leren. Veerkracht is als een spier die je kunt trainen”, aldus Arjen Maliepaard.

Over het onderzoek

Integron en Team Heartbeats hebben het veerkracht-onderzoek in januari 2023 uitgevoerd onder 5.100 werkende Nederlanders uit verschillende branches. Medewerkers zijn gevraagd in welke mate zij zich herkennen in stellingen die zijn gebaseerd op het Mason’s Resilience Model met de schaal: altijd, vaak, soms, zelden, nooit. Deze ervaringen zijn vervolgens vertaald naar een rapportcijfer (altijd = 10 t/m nooit = 1).